Αξιότιμε κ. Υπουργέ, φτάνοντας αισίως 26 ημέρες πριν την επίσημη εξαγγελθείσα έναρξη του πολυαναμενόμενου προγράμματος ενεργειακής αναβάθμισης, του νέου Εξοικονομώ-Αυτονομώ, και με δεδομένες τις «επώδυνες» εμπειρίες της διαδικασίας των αιτήσεων στα προηγούμενα προγράμματα, καταθέτουμε κάποιους προβληματισμούς μας με την πρόθεση να προλάβουμε αυτήν τη φορά εξελίξεις που θα δυσχεράνουν περαιτέρω το έργο των συναδέλφων μηχανικών.
Πιο συγκεκριμένα:
- Με μεγάλη μας έκπληξη παρατηρούμε ότι η διαδικασία επιλεξιμότητας των αιτήσεων του προγράμματος με βάση τη χρονική προτεραιότητα (first in – first out) ούτε αυτήν τη φορά θα μπορέσει να αποφευχθεί. Ένα πρόγραμμα με κατά βάση κοινωνικά κριτήρια επιλέγει και εγκρίνει προτάσεις με βάση κυρίως την ταχύτητα αλλά και την τύχη, με δεδομένο ότι η ηλεκτρονική πλατφόρμα με την έως τώρα εμπειρία δεν μπορεί να ανταποκριθεί επαρκώς στον μεγάλο όγκο των αιτήσεων.
- Αδυνατούμε να κατανοήσουμε για ποιον λόγο δεν επιλέγεται εξαρχής η χρήση μιας μόνιμα ανοικτής πλατφόρμας που θα εξυπηρετεί σταδιακά τις αιτήσεις που θα κατατίθενται με την εξεύρεση των αντίστοιχων κονδυλίων, κάτι που θα έλυνε σε μεγάλο βαθμό το πρόβλημα της συσσώρευσης μεγάλου όγκου αιτήσεων τις πρώτες ώρες που οδηγούν στην δυσλειτουργία του συστήματος.
- Με δεδομένο ότι οι αιτούντες του προηγούμενου κύκλου που δεν κατάφεραν να εγκριθούν, δεν θα τύχουν διαφορετικής μεταχείρισης σε σχέση με τους νέους αιτούντες, όπως επισημαίνουν οι αρμόδιοι του υπουργείου, είναι επιτακτική η ανάγκη τουλάχιστον να πραγματοποιηθούν οι σχετικές τροποποιήσεις στην πλατφόρμα των ενεργειακών επιθεωρήσεων (Buildingcert), ώστε να μπορεί να τροποποιείται η πρόταση παρεμβάσεων των Πιστοποιητικών Ενεργειακής Απόδοσης χωρίς να απαιτείται νέο πιστοποιητικό και κατά συνέπεια πρόσθετο κόστος για τους ιδιοκτήτες.
- Ο οδηγός του προγράμματος ακόμα και σήμερα δεν έχει δημοσιευθεί κάτι που δείχνει μια προχειρότητα και έλλειψη σεβασμού προς τους μηχανικούς που θα ασχοληθούν με την διαδικασία αλλά και προς τους πολίτες που μέχρι τελευταία στιγμή δεν θα γνωρίζουν εάν πληρούν τα απαιτούμενα κριτήρια. Ως γεγονός πιθανόν να εγείρει υπόνοιες επιλεκτικής εκ των προτέρων πληροφόρησης και να προκαλέσει αμφισβήτηση για τη διαφάνεια του προγράμματος καθώς άλλωστε περαιτέρω ελλοχεύει ο κίνδυνος εσφαλμένης ανεπίσημης ενημέρωσης για το περιεχόμενο του οδηγού πριν αυτός δημοσιευτεί, ακόμη και από δημοσιογραφικές «διαρροές», με πρόσθετη συνέπεια την μεταφορά της πίεσης στους χειριστές μηχανικούς οι οποίοι θα κληθούν, υπό την πίεση του χρόνου, ακόμη και πριν τις επίσημες δημοσιεύσεις, να κάνουν την προεργασία των αιτήσεων (ενδεικτικά μεταξύ άλλων συλλογή δικαιολογητικών, έκδοση ΠΕΑ) χωρίς να γνωρίζουν με ασφάλεια τους πλήρεις όρους και τα απαιτούμενα δικαιολογητικά.
- Το νέο πρόγραμμα θα περιλαμβάνει εκτός από τις συνήθεις ενεργειακές παρεμβάσεις και παρεμβάσεις αυτονόμησης με έξυπνα συστήματα ελέγχου (Smart Home). Είναι λοιπόν δυνατόν σε αυτό το σύντομο χρονικό διάστημα που θα μεσολαβήσει από την δημοσίευση του οδηγού έως και την έναρξη υποβολής αιτήσεων, οι μηχανικοί να έχουν προλάβει και να ενημερωθούν επαρκώς για τα νέα αυτά συστήματα καθώς και για τον τρόπο που αυτά θα επιδοτούνται αλλά και να ενημερώσουν αντίστοιχα και τους πελάτες, ώστε και η πρόταση που θα προκύπτει να είναι όντως συμφέρουσα και αποδοτική στο πλαίσιο του σκοπού των παρεμβάσεων που δεν είναι άλλος από την κατά το δυνατόν μεγαλύτερη εξοικονόμηση ενέργειας;
- Το διάστημα που απομένει έως την έναρξη του προγράμματος είναι αντιληπτό πως δεν επαρκεί ώστε η διαδικασία να εξελιχθεί ομαλά και με τα αναμενόμενα αποτελέσματα. Ιδιοκτήτες που πρέπει να πάρουν αποφάσεις τελευταίας στιγμής, μηχανικοί που θα πρέπει να σηκώσουν το βάρος και τις ευθύνες της διαδικασίας και πλατφόρμες που δύσκολα θα αντεπεξέλθουν αν αναλογιστούμε των όγκο των πιστοποιητικών που θα απαιτηθούν μέσα σε τόσο σύντομο διάστημα.
Με δεδομένους τους ανωτέρω προβληματισμούς και την προχειρότητα σχεδιασμού που καταδεικνύουν σας καλούμε:
- Να επανεξετάσετε την έναρξη του προγράμματος σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα, ώστε να αποφευχθούν τα ανωτέρω προβλήματα που δεδομένα θα προκύψουν, αγνοώντας τυχόν πολιτικές πιέσεις.
- Να δοθεί η δυνατότητα μέσω προγράμματος “γέφυρα” ώστε οι αιτούντες του προηγούμενου κύκλου να επωφεληθούν με fast track διαδικασίες.
- Να συνεργαστείτε με τα θεσμικά όργανα των μηχανικών που σας έχουν παρουσιάσει μια σειρά από προτάσεις για την ορθή υλοποίηση του προγράμματος.
Απαιτούμε τη διασφάλιση της διαδικασίας, με αξιοκρατικούς όρους και με πλήρη σεβασμό στον κλάδο των Μηχανικών.